BlogTrái đất quay quanh mặt trời - Giải nghĩa ngày đêm, các...

Trái đất quay quanh mặt trời – Giải nghĩa ngày đêm, các mùa

Tại sao trái đất không bị hấp dẫn bởi trọng lực của mặt trời và toàn bộ Trái Đất bị hút vào trong mặt Trời? Tại sao trái đất luôn quay quanh mặt trời với tốc độ không đổi như vậy? Liệu hiện tại trái đất quay quanh mặt trời ? Một câu hỏi tưởng chừng như đơn giản tuy nhiên vẫn chưa có một kết luận chắc chắn nào cho hiện tượng này theo dõi bài viết này để hiểu rõ hơn về hiện tượng nêu trên.

Tìm hiểu chung trái đất quay quanh mặt trời

Theo thuyết tương đối của Einstein, với mỗi hệ quy chiếu, Trái đất có một quỹ đạo riêng. Do đó, bạn sẽ không thể xác định được quỹ đạo thực sự của Trái đất, trừ khi các nhà khoa học đưa ra một “hệ quy chiếu tuyệt đối” cho không-thời gian. Tưởng chừng như không thể nhưng kết quả của một nghiên cứu mới đây đã khiến các nhà vũ trụ học phải đau đầu …

Trái đất trung tâm Vũ trụ theo trong suy nghĩ của nhiều người

Trước đây, ai cũng nghĩ rằng Trái đất là trung tâm của Vũ trụ – chỉ cần ngước lên là ai cũng có thể thấy rõ. Vào thời điểm đó, Mặt trời, Mặt trăng, các ngôi sao và hành tinh được cho là gắn với các quả cầu pha lê quay xung quanh chúng ta. Bây giờ chúng ta biết rằng Trái đất quay quanh Mặt trời, nhưng làm sao chúng ta biết được điều này?

Trong thiên văn học, việc đặt Mặt trời được ở vị trí Hệ Mặt trời được gọi là nhật tâm, trong khi đặt Trái đất ở trung tâm được gọi là địa tâm. Khi các nhà thiên văn dành nhiều thời gian hơn để nghiên cứu bầu trời, họ nhận ra rằng mô hình này không khớp với thực tế. Mặt trời không đi theo một con đường chính xác mỗi ngày, và các hành tinh không di chuyển theo cách đã được giả định trước đó.

Trái đất là trung tâm theo trong suy nghĩ của nhiều người
Trái đất là trung tâm theo trong suy nghĩ của nhiều người

Qũy đạo thực tế của Trái Đất

Trên thực tế, quỹ đạo của Trái đất không phải là hình tròn mà là hình elip. Vào đầu tháng 1 hàng năm, Trái đất đi qua điểm gần Mặt trời nhất trên quỹ đạo của nó, trong thiên văn học gọi là điểm cận nhật, lúc đó Trái đất cách Mặt trời 147,1 triệu km. Đầu tháng 7, Trái đất đi qua điểm xa Mặt trời nhất, trong thiên văn học gọi là điểm cận nhật, lúc đó Trái đất cách Mặt trời 152,1 triệu km.

Năm 1610, Galileo sử dụng kính thiên văn thô sơ đầu tiên của mình để quan sát rằng Sao Kim theo cùng các pha với Mặt Trăng. Điều này đi ngược lại giả thuyết rằng mọi thứ đều quay quanh Trái đất và là bằng chứng nữa cho thấy nó quay quanh Mặt trời. Galileo cũng quan sát thấy rằng Sao Mộc có bốn mặt trăng chính quay quanh nó. Điều này đã phá vỡ niềm tin trước đây rằng tất cả các vật thể quay quanh Trái đất.

Căn cứ về chuyển động của trái đất quay quanh mặt trời

Năm 1543, Copernicus – nhà thiên văn học người Ba Lan trong tác phẩm vĩ đại “Về chuyển động của người Celestials” đã chứng minh rằng không phải Mặt trời quay quanh Trái đất mà là trái đất quay quanh Mặt trời.

Copernicus đã đơn giản hóa mọi thứ và chỉ ra rằng tất cả các hành tinh quay quanh Mặt trời, và chuyển động kỳ lạ của các hành tinh rất dễ hiểu khi Trái đất bắt kịp và sau đó đưa chúng vào quỹ đạo.

Theo công thức vạn vật hấp dẫn để tính lực hút giữa Mặt trời và Trái đất, nó được ước tính vào khoảng 3500 tỷ tỷ Newton. Trái đất quay quanh Mặt trời với tốc độ 30km / s, do đó sinh ra lực quán tính ly tâm cân bằng lực hút của Mặt trời đối với Trái đất, làm cho Trái đất không bị Mặt trời hút mà quay vào quỹ đạo.  

Những căn cứ về trái đất quay quanh mặt trời
Những căn cứ về trái đất quay quanh mặt trời

Hiện tượng các mùa

Một năm trên Trái Đất được phân thành bốn mùa đó là mùa xuân, hạ, thu, đông. Theo dân gian, mùa hè nóng là do Trái đất tiếp cận Mặt trời, còn mùa đông lạnh là do Trái đất cách xa Mặt trời. Đây là một cách giải thích mang tính suy diễn, phản khoa học. Về bản chất, Trái đất của chúng ta đang ở trong quỹ đạo, vì vậy không có cách nào để đến gần hoặc cách xa khuôn mặt.  

Việc có các mùa trong năm là do tác dụng độ nghiêng 23,5 ° của trục Trái đất so với mặt phẳng quỹ đạo của nó quanh Mặt trời chứ không phải do Trái đất ở gần hay xa Mặt trời. Điều đó có nghĩa là mùa hè ở Bắc bán cầu xảy ra khi cực Bắc của Trái đất đối diện với Mặt trời. Đồng thời, cực Nam của Trái đất hướng ra xa Mặt trời và vì vậy mùa đông sẽ bắt đầu đến ở Nam bán cầu của chúng ta.

Nói cách khác, nguyên nhân của hiện tượng giao mùa trên Trái đất là do Trái đất quay quanh Mặt trời trên một trục nghiêng với góc nghiêng không đổi trong quá trình chuyển động. Bán cầu nghiêng về phía Mặt trời nhận được nhiệt lượng và ánh sáng lớn thì đó là mùa nóng. Ngược lại, bán cầu không nghiêng  về hướng của mặt trời sẽ nhận được ít ánh sáng và nhiệt hơn, và đó chính là mùa lạnh của bán cầu đó.

Hiện tượng các mùa
Hiện tượng các mùa

Giải nghĩa ngày, đêm dài ngắn theo mùa và theo vĩ độ

Sau khi tìm hiểu trái đất quay quanh mặt trời,  tìm hiểu tại sao Trái Đất lại có ngày đêm dài ngắn theo mùa và theo vĩ độ và hiện tượng ngày đêm luân phiên nhau trước nhé. Trái đất đang hoạt động bao quanh Mặt trời theo hướng từ Tây sang Đông và trên quỹ đạo hình elip. Sẽ mất 365 ngày và 6 giờ để Trái đất hoàn thành vòng đời quay quanh Mặt trời trên quỹ đạo.

Ngoài sự sống bao quanh Mặt trời, Trái đất của chúng ta cũng tự quay trên trục của nó với độ nghiêng 66 độ 33 phút trên hệ quy chiếu mặt phẳng quỹ đạo. Thời gian để Trái đất hoàn thành một vòng quay quanh trục của nó là 24 giờ. Điều này dẫn đến hiện tượng tại một thời điểm nhất định trên Trái đất sẽ có một nơi là ngày và một nơi khác là đêm. 

Lý do là vì Trái đất có hình cầu nên Mặt trời sẽ chỉ chiếu sáng một nửa của nó. Vì vậy, nửa sáng là ngày, và nửa không sáng là đêm. Bởi vì Trái đất tự quay trên trục của nó, mọi nơi trên mặt phẳng của Trái đất phải có ngày và đêm tương ứng. Đây là nguyên nhân khiến Trái đất có hiện tượng ngày và đêm xen kẽ nhau.

Trái Đất quay quanh mặt trời khiến ngày, đêm dài ngắn theo theo vĩ độ

Càng xa vĩ độ từ xích đạo về các cực, sự chênh lệch giữa ngày và đêm càng rõ. Ở các vĩ độ khác nhau sẽ có hiện tượng ngày đêm khác nhau. Những vị trí có vĩ độ khác nhau, càng xa xích đạo về các cực thì chúng càng rõ ràng.  Ở xích đạo, quanh năm phải có hiện tượng ngày đêm như nhau.

Bởi vì trái đất quay quanh mặt trời, càng lên vĩ độ cao, sự chênh lệch về độ dài ngày và đêm càng lớn. Chiều dài đầy đủ có thể từ 66033 ‘đến cực với cực dài 24 giờ vào ban đêm hoặc ban ngày.

Vào ngày 22 tháng 6 Hạ chí  sẽ có ngày dài không dứt, đêm càng gần xích đạo thì sự chênh lệch giữa ngày và đêm càng lớn, Bán cầu Bắc sẽ nghiêng nhiều hơn về phía Mặt trời nên sẽ được chiếu sáng nhiều nhất. Và vùng rìa sáng của Mặt Trời sẽ chiếu vuông góc với vĩ tuyến 23027 ′ B – Vĩ tuyến này được gọi chung là chí tuyến.

Vào ngày Đông chí  22/12, Nam bán cầu sẽ nghiêng về phía Mặt trời nên sẽ nhận được nhiều ánh sáng Mặt trời nhất, hiện tượng ngày dài sẽ không dừng lại ở đó, càng gần xích đạo. Mặt trời sẽ chiếu vuông góc với vĩ tuyến 23027’N – Vĩ tuyến này được gọi chung là chí tuyến.

23/9 và 21/3: Tia nắng sẽ chiếu vuông góc với đường xích đạo. Do đó, bán cầu nam và bán cầu bắc nhận được lượng ánh sáng như nhau nên thời gian ngày và đêm sẽ bằng nhau.

– Dương lịch hiện nay được sử dụng phổ biến ở hầu hết thế giới vì nó đơn giản dựa trên chu kỳ quay của Trái đất quanh Mặt trời. Nó có ưu điểm là phù hợp với thời tiết và khí hậu trong năm.

Hiện tượng Ngày, đêm dài ngắn theo theo vĩ độ
Hiện tượng Ngày, đêm dài ngắn theo theo vĩ độ

Ngày, đêm dài ngắn theo theo mùa là do đâu? 

Ở các nước ôn đới do có sự phân chia 4 mùa rõ rệt theo dương lịch nên thời gian các mùa ở NCB được phân chia như sau:

  • Mùa xuân: từ ngày 21/3 đến ngày 22/6, lúc này MT bắt đầu đi từ xích đạo về CTB, nhiệt lượng bắt đầu tăng lên, đồng thời ngày cũng dài hơn, nhưng do mặt đất vừa nhường hết nhiệt lượng. nhiệt khi MT ở NCN lúc này bắt đầu tích nên nhiệt lượng không cao.
  • Mùa hạ: từ ngày 22/6 đến ngày 23/9, khi mặt trời đã lên CTB, đi dần về xích đạo, mặt đất không những tích nhiều nhiệt qua mùa xuân mà còn nhận một lượng lớn bức xạ nên rất nóng. vì vậy nhiệt độ tăng lên.
  • Mùa thu:: 23/9 đến 22/12, lúc này MT bắt đầu tiến về chí tuyến. Lượng bức xạ đã giảm, nhưng mặt đất vẫn giữ được nhiệt lượng dự trữ qua mùa trước nên nhiệt độ không thấp lắm.
  • Mùa đông: 22/12 đến 21/3, lúc này lượng bức xạ từ CTN đến xích đạo có tăng nhẹ nhưng mặt đất đã tiêu hao hết nhiệt lượng dự trữ và trở nên rất lạnh.

Trái đất quay quanh Mặt trời tác động vùng giữa 2 chí tuyến

Ở vùng giữa hai chí tuyến, thời tiết bốn mùa không rõ rệt như ở vùng ôn đới, nhiệt độ luôn cao quanh năm. Âm lịch trước đây ở nước ta cũng như một số nước trong khu vực châu Á được đoán bằng sự phối hợp với các chu kỳ vận động của tuần trăng Trái đất.

Mỗi năm có 12 tháng, năm nhuận có 13 tháng,  và mỗi tháng có 29 hoặc 30 ngày phù hợp với các tuần trăng diễn ra trong năm. Mỗi năm được chia thành 24 kỳ, mỗi kỳ cách nhau 15 ngày phù hợp với vị trí của Trái đất trong cung hoàng đạo. 

Các mùa được tính sớm hơn 45 ngày so với các mùa trong Dương lịch. Xuân phân, hạ chí, thu phân và đông chí là những khoảng thời gian biểu thị vị trí giữa các mùa (X, H, T, E).

Giải nghĩa ngày, đêm dài ngắn theo mùa và theo vĩ độ
Giải nghĩa ngày, đêm dài ngắn theo mùa và theo vĩ độ

Lời kết

Có lẽ với những thông tin chia sẻ trên đây đã giúp bạn đọc sáng tỏ vấn đề liên quan đến trái đất quay quanh mặt trời đúng không? Nếu còn vướng mắc ngẫu nhiên cần được giải đáp, hãy để lại bình luận bên dưới nội dung bài viết nhé! Và cũng nhớ ghé thăm website chúng tôi thường xuyên để cập nhật nhiều thông tin hữu ích khác nhé.

Xem nhiều nhất